برق و شبکه: نکات ایمنی در نصب تجهیزات شبکه و کابل‌کشی
نصب شبکه در محیط‌های کاری و مسکونی فقط به انتخاب کابل و تجهیزات مناسب خلاصه نمی‌شود؛
رعایت اصول ایمنی برق و شبکه یکی از مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند از بروز خطرات جانی، آسیب به تجهیزات و اختلال در عملکرد شبکه جلوگیری کند.
در این مقاله، به مهم‌ترین نکات ایمنی هنگام نصب تجهیزات شبکه و کابل‌کشی می‌پردازیم تا هم کارآمدی شبکه افزایش یابد و هم امنیت محیط حفظ شود.
۱. تفکیک مسیر کابل شبکه و کابل برق
یکی از اصول پایه در اجرای شبکه این است که مسیر عبور کابل برق و کابل شبکه باید از هم جدا باشد.
چرا؟
زیرا میدان مغناطیسی کابل‌های برق می‌تواند باعث ایجاد نویز الکترومغناطیسی (EMI) در کابل‌های شبکه شود و عملکرد آن‌ها را مختل کند.
نکات اجرایی:
- مسیر کابل برق و شبکه را حداقل ۳۰ سانتی‌متر فاصله دهید.
- در صورت عبور از مسیر مشترک، از داکت‌های فلزی یا شیلددار استفاده کنید.
- در پروژه‌های صنعتی، از کابل‌های STP یا FTP برای کاهش تداخل استفاده شود.
۲. استفاده از تجهیزات استاندارد و زمین (ارت) مناسب
در هر شبکه‌ای که با برق کار می‌کند، وجود سیستم ارت استاندارد ضروری است.
تجهیزات شبکه مانند رک، سوئیچ و پچ پنل باید به زمین متصل شوند تا در صورت نوسان یا اتصال برق، از سوختن قطعات جلوگیری شود.
نکات ایمنی مهم:
- از پریزهای برق با اتصال زمین استفاده کنید.
- رک شبکه را حتماً با سیم ارت به چاه زمین متصل کنید.
- در محیط‌های حساس، از محافظ ولتاژ و UPS (منبع تغذیه اضطراری) استفاده کنید تا در قطع برق، سیستم دچار شوک الکتریکی نشود.
۳. کنترل جریان برق و بار مصرفی
تجهیزات شبکه هرچند مصرف برق کمی دارند، اما زمانی که در تعداد زیاد در یک رک نصب می‌شوند، می‌توانند بار قابل توجهی ایجاد کنند.
بنابراین لازم است جریان برق و ظرفیت کل مدار به‌درستی محاسبه شود.
توصیه‌ها:
- از چندراهی‌ها و سیم‌های برق استاندارد استفاده کنید.
- هیچ‌گاه چندین دستگاه پرمصرف را به یک پریز متصل نکنید.
- در رک‌های شبکه بزرگ، از پاور ماژول رک (PDU) استفاده کنید تا توزیع برق ایمن انجام شود.
۴. نصب اصولی تجهیزات در رک شبکه
نصب نادرست تجهیزات می‌تواند باعث داغ شدن بیش از حد یا حتی آتش‌سوزی شود.
نکات ایمنی:
- رک را در محیطی با تهویه مناسب قرار دهید.
- تجهیزات سنگین مانند UPS یا سرور را در طبقات پایین‌تر نصب کنید.
- کابل‌ها را به‌صورت منظم و با بست‌های مخصوص شبکه (Velcro) مرتب کنید تا جلوی جریان هوا را نگیرند.
۵. استفاده از کابل‌های باکیفیت و استاندارد
کابل‌های بی‌کیفیت نه‌تنها عملکرد ضعیفی دارند، بلکه می‌توانند خطر آتش‌سوزی نیز ایجاد کنند.
نکات مهم:
- همیشه از کابل‌های دارای روکش ضدحریق (LSZH) استفاده کنید، به‌ویژه در محیط‌های بسته.
- از برندهای معتبر و دارای گواهی استاندارد جهانی استفاده کنید.
- از خم کردن بیش از حد کابل‌ها خودداری کنید تا رشته‌های داخلی آسیب نبینند.
۶. ایمنی هنگام نصب و کابل‌کشی
در زمان اجرای شبکه، ایمنی شخصی مجریان نیز اهمیت زیادی دارد.
رعایت کنید:
- پیش از شروع کار، برق محیط را قطع کنید.
- از نردبان و ابزارهای عایق استفاده کنید.
- در صورت نیاز به کار در ارتفاع یا سقف کاذب، از تجهیزات ایمنی استفاده شود.
- کابل‌ها را هیچ‌گاه در مسیر عبور افراد قرار ندهید.
۷. تست نهایی و بررسی سلامت شبکه
پس از نصب تجهیزات و کابل‌کشی، انجام تست نهایی بسیار مهم است:
- مسیر اتصال زمین را بررسی کنید.
- کابل‌ها را با تستر شبکه از نظر سلامت و نویز چک کنید.
- در پایان، تمامی مسیرها و پورت‌ها را برچسب‌گذاری کنید تا در آینده خطاها سریع‌تر شناسایی شوند.